İsviçre’de Türkler “ülkeye kaçak girme ve iltica talep etme” konusunda rekor kırdı. İsviçre, Türkler’in ilticalarının hızla arttığını belirtirken, bu durumun nedeni olarak siyasi sebeplerin yanında “zamlardan ve geçim sıkıntısından, enflasyondan kaçış” olarak açıkladı. Enflasyon nedeniyle iltica tarihte ilk defa gerçekleşirken, bu nedenle “iltica hakkının kabul edilmesi“ de bir ilk olarak aktarılıyor.
Türkler, 2015 yılında İsviçre’ye iltica etmede, dünya ülkeleri arasında 14. sırada yer alırken, 2022 yılında ikinci sıraya yerleşti.
Birinci Sırada Afganlar Var
İsviçre’ye ilticada birinci sırada Afganlar var. İsviçre’ye kaçak yollardan ya da vizeyle gelip iltica isteyen Türkler’in sayısı ise 3 bine dayandı. Bunların çoğunun da eğitimli kişiler olduğu açıklandı. Suriye, Eritre, Cezayir gibi ülkelerden gelen ilticacı sayısı düşerken, Türkler’in sayısı her yıl giderek artıyor.
Dünyanın en zengin ülkelerinden biri olan İsviçre’ye gelen Türkler’in, iltica sebeplerinin ise üç başlıkta toplandığı belirtiliyor. İsviçre Göçmen Dairesi Müsteşarlığı, “Türkiye’den gelip İsviçre’den koruma ya da iltica isteyenlerin; insan hakları ihlalleri ve haklarındaki kovuşturmalarla birlikte muhalif oldukları için takibata uğradıklarını söylediklerini” belirtti.
Enflasyon İltica Nedeni Sayıldı
İltica nedenlerin ikinci sırada, Türkiye’deki fiyat artışları ve geçim sıkıntısının belirtildiği, üçüncü sırayı ise pandemi koşullarının aldığı vurgulandı.
Avrupa yasalarında, aslında “ekonomik iltica” hakkı bulunmuyor. Daha çok siyasi takibat, ülkesinde siyasi görüşleri nedeniyle ceza alma gibi nedenleri ispatlayanlara bu hak veriliyor. Ancak, son yıllarda Türkler’e ekonomik iltica yolu da açılmış görünüyor.
İnsan Haklarında Ciddi Sorunlar Var
İsviçre’de konuyla ilgili olarak bir “Türkiye İltica Uzmanı” da bulunuyor. Uzman Adrian Schuster, Türkiye’den gelen ilticacıları benzer şekilde sınıflandırdı.
Türkiye’de başkanlık sisteminden sonra, en basit eleştirilerin bile suç sayılabileceğini, birçok kişinin ihbar edilip soruşturmaya uğradığını belirten Schuster, insan haklarında ciddi sorunlara dikkat çekti.
2019’da Türkiye’den 1287 kişi gelip iltica isterken, bu rakam 2020’de 1201 oldu. 2021’de 2 bin 330 başvuru gelirken, 2022’de rakam 3 bini aştı.
2022’de sonuçlanan iltica taleplerine göre 1964 Türk sığınma hakkı aldı. 140’ına ise geçici kabul verildi. İsviçre’ye gelen Türkler’in yüzde 87.4’ünün koruma hakkı, yani iltica ya da geçici oturma statüsü aldığı açıklandı.