"KİRLETEN ÖDER" İLKESİ DEVREYE GİRİYOR
Yeni düzenleme ile su faturalarında çevre temizlik vergisi (ÇTV), katı atık toplama bedeli ve atık bertaraf bedeli tek bir kalemde tahsil edilecek. Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, sistemin detaylarını bir grup gazeteciye aktardı. Öner, “Çok kirleten çok ödesin düşüncesi son derece doğru bir yaklaşım. Atıksu ve evsel katı atık hizmetlerinin tam maliyet esaslı tarifeye göre belirlenen bedelleri, kullanım oranına bağlı olarak artacak. Bakanlık, bu düzenlemeyle hem su tasarrufunu teşvik etmeyi hem de ‘kirleten öder’ ilkesiyle daha fazla tüketenlerden daha yüksek bedel almayı hedefliyor” dedi.
Öner, bedelin faturaya yüzdelik oranla yansıyacağını belirterek, “Su faturası yükseldikçe alınacak ek bedel de artacak. Bu, vatandaşları daha bilinçli tüketim yapmaya yöneltecek” diye ekledi.
BELEDİYELERİN GELİR KULLANIMINA SINIRLAMA
Düzenlemenin bir diğer önemli ayağı ise belediyelerin bu kapsamda elde ettiği gelirlerin kullanımına getirilen kısıtlama. Ali Rıza Öner, “Belediyeler, bu bedellerden elde edilen gelirleri atıksu ve katı atık hizmetleri dışında başka bir alanda kullanamayacak. Kentlerde su yönetiminden büyükşehir belediyeleri sorumlu. Ancak geçmişte, su ücretlerine zam yapıldığında ilçe belediyelerinin hak ettiği paylar toplanıp faturalara yansıtılmıyordu. Büyükşehirlere göre ‘Hem zam yapıyor görünüyoruz hem de bu gelir bize kalmıyor’ anlayışı hakimdi. Bakanlık, süreyi 2026’ya uzatarak bu sorunu belediyelerin omzuna bırakıyor” şeklinde konuştu.
2026’YA ERTELENEN DEĞİŞİM
Aslında bu yıl içinde hayata geçirilmesi planlanan düzenleme, çeşitli nedenlerle 31 Aralık 2026’ya ertelendi. Öner, “Bakanlık, belediyelerin zam yapma cesaretini sınırlamak ve yaptıkları zammın başka alanlarda kullanılmasını engellemek istiyor. Bu nedenle süre uzatıldı” dedi. Öte yandan, sınırlı sayıda ilde su idarelerinin bu bedelleri halihazırda faturalara yansıttığı da biliniyor.
Yeni sistem, suyun daha verimli kullanılmasını sağlarken, çevre dostu bir yaklaşımı da beraberinde getirecek gibi görünüyor. Ancak, tüketim alışkanlıklarının faturalara nasıl yansıyacağı, 2026’da uygulamaya geçildiğinde daha net ortaya çıkacak.
