Dolar/TL 17 seviyesinin üzerine çıkarken küresel piyasalarda resesyon kaynaklı petroldeki yüzde 10 düşüş başta olmak üzere satış baskıları takip ediliyor.
TL, enflasyon ve ekonomi politikalarına yönelik devam eden endişelerle dün dolar karşısında yüzde 1 daha değer kaybetti. Bugün de dolar/TL’de 17.11 seviyesine yükselmiş durumda.
TL’nin nisan başından beri değer kaybı yüzde 13, yılbaşından beri kaybı ise yüzde 22.5 seviyesinde. TL’nin düşük faiz politikasında daha çok değer kaybedeceğine ilişkin endişeler piyasalarda hakim konumda.
Petroldeki Oynama 6 Milyarlık Etki Yapabiliyor
Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı marttan beri en büyük günlük kaybını vererek dün yüzde 9.5 düşüşle yaşadı. Brent dün 100 doların altına kadar geriledikten sonra bu sabah 104 dolar civarında işlem görüyor.
Ekonomistlerin hesaplamalarına göre brent petrolünde 10 dolarlık artış/düşüş Türkiye’nin yıllık enerji ithalatına 4.5-6 milyar dolar yükseltici/düşürücü etki yapıyor.
Petrol fiyatlarındaki küresel resesyon kaynaklı düşüşün kalıcı olup olmayacağı Türkiye’nin geçen yıl 50 milyar dolarlık enerji faturasının önümüzdeki dönemde hangi seviyede oluşacağının hesaplanması için izleniyor.
Yüksek Enerji İthalatı ile Cari Fazla Hayal Oldu
Enerji faturası, mevcut politikada döviz dengesi üzerinde belirleyici olduğu için takip ediliyor.
Yüksek enerji ithalatı hükümetin cari fazla hedefini bu yıl için ortadan kaldırdı.
Ekonomistler cari açık tahminlerini 40 milyar dolara yükseltti.
Hükümetin ekonomi politikası cari fazla hedefi üzerine kuruluydu. Bu gelişmelere rağmen TL’de negatif reel faize dayalı ekonomi politikaları devam ediyor.
Piyasalar ise, bu politikaları ekonomide döviz ihtiyacını artırıcı etkilerinden dolayı endişe ile izliyorlar.
Sanayicilerden ‘Finansal Darboğaz’ Uyarısı
İhracat ve cari fazla odaklı politikaları desteklemek için uygulanan düşük faiz sisteminde enflasyon yüzde 80’e yaklaşmış durumda.
İstanbul Sanayi Odası’ndan (İSO) dün gelen açıklama ise enflasyon ve TL’deki değer kaybı gibi etkilere rağmen ekonomik büyüme için hükümetin temel hedef olarak belirlediği ihracat istihdam odaklı yatırımlarda bile finansman sorununun büyüdüğünü gösteriyor.
İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, ihracatçı sanayicilerin finansmana erişim konusunda ciddi problemler yaşadığını ve bir “finans darboğazıyla” karşı karşıya olunduğunu söyledi.
Kalıcı Olamadı
İki hafta önce 17.5425 ile 20 Aralık’tan bu yana yeni zirveyi gören dolar/TL, geçen haftalardaki BDDK kararı ile 16.03’e kadar geriledikten sonra bu seviyelerde kalıcı olamadı.
BDDK önlemlerinin esnetileceği açıklanırken dolar/TL dün en yüksek 17.0510’a kadar yükselti. Kur bu sabah saat 0836’da 17.0250/17.0700 seviyesinde işlem gördü. Türkiye’nin 5 yıllık CDS’i ise dün günü 848/863 seviyesinde seyrediyor.
Öte yandan Hazine, temmuz ayı borçlanma programını da dün gerçekleştirdiği 3 borçlanma ile tamamladı.
Bu hafta 4 ihale ile 5 ihraç gerçekleştiren Hazine, temmuz için 25 milyar TL borçlanma hedefini aşarak 35 milyar TL’ye yakın borçlanma gerçekleştirdi.
TCMB’nin yabancı para mevduatı karşılığı tahvil tutma ve teminatta yaptığı değişikliklerle sabit kuponlu tahvillere yoğun ilgi geldi. (REUTERS